کاربری زمین چیست؟
کاربری زمین چیست؟
مشاوره قبل از خرید ملک با انالیز ملک : کاربری زمین چیست استعلام کاربری زمین انواع کاربری زمین ما در این مقاله به برسی جامع کاربری زمین پرداخته شده است . زمین، به‌عنوان یکی از مهم‌ترین منابع طبیعی، دارای کاربردهای گوناگونی است که بشر برای تأمین نیازهای خود از آن بهره می‌برد.
کاربری‌های زمین شامل کشاورزی، مسکونی، صنعتی، تجاری، معدنی، حفاظت از محیط زیست، و تفریحی است.
کاربری زمین کشاورزی، زمین برای پرورش محصولات غذایی و دامپروری استفاده می‌شود.
کاربری زمین شهری و روستایی، زمین به‌عنوان مکانی برای ساخت‌وساز خانه‌ها و سایر ساختمان‌های مسکونی دارای اهمیت است.
کاربری زمین صنعت، زمین برای استقرار کارخانه‌ها و تأسیسات تولیدی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
کاربری زمین تجاری، فضاهایی برای تبادل کالا و خدمات ایجاد می‌شود. همچنین، زمین‌های خاصی برای استخراج معادن و منابع زیرزمینی در نظر گرفته می‌شوند.
کاربری حفاظتی زمین به مناطقی اختصاص دارد که به‌منظور حفظ تنوع زیستی و منابع طبیعی حفاظت می‌شوند، مثل پارک‌های ملی یا حفاظت‌شده.
و در نهایت، کاربری تفریحی زمین به فراهم آوردن فضاهای برای اوقات فراغت و گردشگری اشاره دارد، مانند پارک‌ها، فضای سبز و تاسیسات ورزشی. این کاربری‌های متنوع، نشان‌دهنده اهمیت زیاد زمین به‌عنوان یک منبع حیاتی برای بقای انسان و سیستم‌های اکولوژیکی است.
ما در ادامه این مقاله اراضی و کاربری‌های زمین به صورت مفصل و با تعاریف خاصی مورد بررسی قرار دادیم . این تعاریف به‌منظور تنظیم روابط میان مالکین، بهره‌برداران و دولت در راستای بهره‌برداری عادلانه و کارآمد از منابع طبیعی تدوین شده‌اند.
زمین دایر: به زمینی که دارای بهره‌برداری فاعل است مانند کشت و زرع، باغداری، پرورش دام و یا احداث ساختمان و صنعت می‌باشد، دایر گفته می‌شود.
زمین بایر: اطلاق به زمینی که در آن بهره‌برداری مستمر وجود ندارد. به بیان دیگر، زمینی که به‌صورت موقت از چرخه تولید خارج شده ولی پتانسیل بهره‌برداری دوباره را دارد.
زمین موات: از منظر قانونی ، زمین موات، زمینی است که برای بهره‌برداری نیازمند تلاش انسان و به‌کارگیری امکانات است. دولت می‌تواند این نوع از زمین‌ها را به افرادی که قادر به بهره‌برداری از آنها هستند، واگذار کند.
انواع زمین موات معمولاً شامل:
اراضی که هیچگونه بهره‌برداری از آن انجام نشده است.
اراضی که نیازمند اقدامات عمرانی گسترده برای آماده‌سازی هستند، مانند اصلاح خاک یا آبیاری.
تفاوت زمین زراعی و باغتفاوت زمین زراعی و باغ:
زمین زراعی عمدتاً برای کشت محصولات یک‌ساله و دوره‌ای مانند گندم، جو، و سایر غلات استفاده می‌شود.
باغ مربوط به کاشت درختان میوه دائمی و پایدار است و اغلب نیازمند مراقبت و سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت است.
تقسیم بندی انواع زمین بر اساس قانون:
رایج‌ترین تقسیم‌بندی‌ها شامل:
- اراضی مسکونی
- اراضی صنعتی و تجاری
- اراضی تفریحی و گردشگری
کاربری مسکونی زمین چیست ؟
این نوع کاربری برای سکونت انسان تعریف می‌گردد و شامل ساختمان‌ها و تأسیساتی است که به‌منظور زندگی فردی یا جمعی، خوابگاه‌ها، مهمان‌سراها و هرگونه بنای دیگر که برای اسکان موقت یا دائم افراد در نظر گرفته شده است. در این نوع کاربری از زمین، حقوقی مثل حق ساخت و ساز، حدود تراکم، ارتفاع ساختمان و نوع مصالح به کار رفته تحت قوانین و مقررات شهرداری و دیگر نهادهای مسئول، مدیریت و کنترل می‌شوند.
کاربری صنعتی زمین چیست ؟
اراضی صنعتی برای برپایی کارخانجات، کارگاه‌ها، انبارها و سایر تأسیساتی هستند که در روند تولید یا فرآوری کالاها و خدمات دخالت دارند. از زمین‌های با کاربری صنعتی انتظار می‌رود که به گونه‌ای استفاده شوند که کمترین تداخل را با سایر کاربری‌ها داشته باشند و الزامات زیست‌محیطی را رعایت نمایند.
کاربری تجاری زمین
این کاربری به زمین‌هایی اختصاص داده شده است که در آنها فعالیت‌های تجاری مانند فروش کالا و ارائه خدمات صورت می‌گیرد. بناها و مکان‌هایی مانند مغازه‌ها، دفاتر، بازارهای دائمی و موقت، مراکز خرید و پاساژها در این دسته قرار می‌گیرند.
کاربری تفریحی و گردشگری زمین
این نوع کاربری مختص مناطقی است که برای اوقات فراغت و گردشگری برنامه‌ریزی شده‌اند. این اراضی شامل پارک‌ها، بوستان‌ها، مناطق جنگلی و کوهستانی، سواحل، اماکن ورزشی، تفرجگاه‌ها و مجتمع‌های گردشگری و همچنین هتل‌ها و مهمان‌پذیرها هستند که باید متناسب با ضوابط تعیین‌شده از سوی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری بهره‌برداری شوند.
کاربری تفریحی و گردشگری زمین
اراضی با توجه به کاربری تعیین‌شده‌شان، قوانین و مقررات خاصی دارند که باید از سوی مالکان و بهره‌برداران رعایت شود تا از بروز تداخل در کاربری‌ها و حفظ نظم شهری و مناطق مختلف جلوگیری به عمل آید.
اراضی ساحلی:
به مناطقی اطلاق می‌شود که در حریم آب‌های داخلی مثل دریاها و یا در کنار رودخانه‌ها و دریاچه‌ها واقع شده‌اند. این املاک دارای قوانین ویژه‌ای هستند که استفاده از آنها را تنظیم می‌کند.
اراضی آیش:
به معنی زمین‌هایی است که برای کاشت محصولات در فصل‌هایی به‌غیر از فصل بارش و
با تکیه بر آب و هوا و منابع طبیعی آبی بهره‌برداری می‌شوند.
هر یک از این موارد دارای تعاریف دقیق قانونی است و بر اساس آن، حقوق و تکالیف مختلفی برای صاحبین، دولت و بهره‌برداران تبیین شده اس
این تقسیم‌بندی‌ها و تعاریف به صورت زیر ادامه پیدا می‌کند:
قانون اراضی غیر شهری
قانون اراضی غیر شهری:
قانونی مشتمل بر تعاریف و مقررات تنظیمی برای نحوه مالکیت، بهره‌برداری و تغییر کاربری اراضی غیر شهری وجود دارد که اراضی کشور را بر اساس کاربری به تقسیم‌بندی‌های گوناگونی دسته‌بندی می‌کند.
قوانین اراضی کشاورزی و زراعی: ممکن است محدودیت‌هایی در زمینه تغییر کاربری زمین‌های کشاورزی به کاربری‌های دیگر وضع کند به منظور حفظ بخش غذایی و کشاورزی کشور.
اراضی ملی و دولتی: اراضی‌ای که به دولت تعلق دارند و توسط دولت مدیریت می‌شوند. این اراضی معمولا شامل زمین‌های بایر و موات می‌شوند که دولت می‌تواند آنها را آیش و یا به افراد یا نهادها برای بهره‌برداری واگذار کند.
حقوق و تکالیف مالکین: مالکین زمین‌ها موظفند از قوانین تعیین‌شده پیروی کنند و نسبت به استفاده بهینه و قانونی از اراضی اقدام نمایند.
نقش دولت: دولت می‌تواند جهت توسعه‌ی مناطق و حفاظت از اراضی، محدودیت‌هایی را برای تغییر کاربری و بهره‌برداری اعمال کند.
استفاده از اراضی مطابق با برنامه‌ریزی‌های توسعه‌ای صورت می‌گیرد و دولت وظیفه دارد منافع عمومی و حفظ محیط‌زیست را در اولویت برنامه‌های توسعه‌ای قرار دهد. برای نمونه، زمین‌های کشاورزی برای تضمین امنیت غذایی و زمین‌های دارای تنوع زیستی بالا برای حفظ تنوع زیستی حفاظت می‌شوند.
اراضی ساحلی و حریم‌های آبی: قوانین خاصی برای حفظ حریم آب‌های داخلی و سواحل وجود دارد تا از آلودگی، تخریب و سوء استفاده جلوگیری کند و کاربری‌های مجاز در این اراضی را تنظیم نماید.
مدیریت و بهره‌برداری از اراضی آیش: این نوع از زمین‌ها ممکن است در شرایط خاصی به کشاورزان و باغداران واگذار شود تا به صورت چرخشی و فصلی از آن بهره‌برداری کنند.
با این حال، بحث‌های حقوقی پیرامون اراضی و تغییر کاربری آنها اغلب پیچیده است و می‌تواند تحت تأثیر قوانین جدید قرار گیرد.
